معرفی وبلاگ
ندانم که این مرز مینو سرشت که گویی بهشت است از زرع و کشت کدامین بر و بوم ارزنده است که طنازی او برازنده است عروس طبیعت بت دلستان که پوشیده پیراهن پرنیان بود اصفهان، اصفهان، اصفهان، که بی او صفایی ندارد جهان بود اصفهان جلوه ای از بهشت بویژه به هنگام اردی بهشت مگو اصفهان است نصف جهان نیرز جهان هیچ بی اصفهان بود اصفهان قلب ایران زمین بود اصفهان به ز ما چین و چین
دسته
شاهنامه
گروه اصفهان شناسي زنده رو د
دانلود كتاب
آرشیو
آمار وبلاگ
تعداد بازدید : 125658
تعداد نوشته ها : 82
تعداد نظرات : 0
Rss
طراح قالب
موسسه تبیان

نعلبند ها

 

آدرس : كوي جماله، مقابل مسجد حاج محمدجعفر

 اين خانه آن را نعلبندباشي زمان صفويه ساخته است. سعيد نفيسي محقّق معاصر از اين خانه ديدن كرده و در كتاب احوال شيخ بهايي دربارة آن چنين آورده:

در بخش سه اصفهان، روبروي درِ مسجد حاج محمد جعفر آباده‌اي، خانه قديمي و زيبايي وجود دارد كه جزء آثار ميراث فرهنگي به شمار مي‌رود و به خانة نعلبندان شهرت دارد. در اين خانه سالني ساخته شده كه داراي طاقچه‌هاي بلند متعدّدي است. در هر طاقچه تصوير يكي از معارف ايران به نحو بسيار زيبايي نقاشي شده مثل تصاوير: ابوالقاسم ميرفندرسكي، شيخ عطّار، بايزيد بسطامي، ابراهيم ادهم، شيخ احمد احسائي، جلال الدين محمد رومي، شمس‌الدين تبريزي، شاه نعمت‌الله ولي، شيخ‌بهايي، شيخ صفي‌الدين اردبيلي و تصاويري از عرفاي ديگر. هر يك از اين تصاوير يك متر و نيم طول و يك متر عرض دارد و نقّاش آن رجبعلي اصفهاني بوده كه زير هر عكس رقم زده است.

حاج رسوليها

 

آدرس :خيابان چهارباغ پايين، كوچه درب كوشك، كوچه حاجيان

تاريخ بناي اين خانه به احتمال زياد اواخر دوران زنديه مي باشد. باني اين ساختمان شخصي به نام حاج رسوليها از تجار معتبر و خوشنام اصفهان بوده است.

در چهار جبهه حياط مستطيل شكل خانه فضاهاي آن واقع شده اند. در ميانه اين 4 جبهه، 4 تالار زيبا قرار گرفته اند كه پوشيده از تزئينات مقرنس، قطاربندي، گچبري، طلاكاري و نقاشي روي گچ هستند، متاسفانه قسمت هاي مختلف خانه و تزئينات آن آسيب زيادي ديده اند.

تالاري كه در جبهه شمالي بنا واقع شده است از بقيه تالارها وسيعتر است. بخش اندروني خانه از ساختمان جدا شده و به صورت خانه مستقلي درآمده است. جبهه جنوبي خانه شامل تالار و دو اتاق سه دري در طرفين آن است كه فضاهاي آن توسط دو كفش كن از يكديگر جدا مي شوند.

طبقه دوم شامل اتاقهاي سه دري و دو اتاق ديگر است. تالارهائي كه در دو جبهه شرقي و غربي بنا واقع شده اند با ارتفاعي معادل 2 طبقه داراي ارسي هاي مرتفع و وسيعي هستند كه به سوي حياط باز مي شوند. ارسي غربي كاملاً تخريب شده است.

در گوشه جنوب غربي، ورودي خانه واقع شده و شامل سر در و هشتي است. در طبقه بالاي هشتي اتاق زيبائي قرار دارد كه با اتاق گوشواره جبهه جنوبي خانه مرتبط است. تزئينات فراوان گچبري رنگي نماهاي حياط به مرور زمان به صورت قطعاتي از ديوار جدا شده اند. اين قطعات در عمليات مرمتي سال 1357 و 1364 شمسي تثبيت شده اند و از ريزش آنها جلوگيري بعمل آمده است. نماهاي خانه پنجره هاي متعدد مشبك به شيشه هاي رنگي و گره چيني چوبي دارند كه بيشتر آنها آسيب ديده اند و حوض مستطيلي كه در وسط حياط واقع شده زيبائي مخصوص به عمارت مي داده است. با آن كه گذشت زمان و بي توجهي مالكين آسيب هاي فراواني به بنا آورده است هنوز هم اين خانه قديمي يكي از نمونه هاي زيباي معماري اواخر زنديه به شمار مي رود.


حقيقي

 

آدرس : چهارباغ پائين كوچه 11 پيچ

يكي از محلات قديمي اصفهان محله پشت بارو است. اين محله كه تا قبل از تغيير پايتخت در زمان صفويان از محلات آباد بود، در آن روزگار داراي خانه هاي باشكوه و مجلل بسيار بود كه متاسفانه بسياري از آنها از بين رفته اند. يكي از اين خانه ها خانه اخوان حقيقي است كه از بناهاي بسيار جالب دوران زنديه است.

 تعميرات و مرمت اين خانه در سالهاي قبل از پيروزي انقلاب انجام شده و قسمتي از آن نيز در سالهاي اخير مرمت و بازسازي شده است. معماري خانه حقيقي تماماً داراي نشانه هاي صفوي است و كمتر عنصر قاجار در آن ديده مي شود. ارتباط اين خانه با گذر مجاور با هشتي نسبتاً وسيعي صورت مي گرفته است ورود به خانه نيز به يك چرخش 90 درجه صورت مي گيرد.

پس از ورود به حياط،‌ فضاي نسبتاً‌ بزرگي شامل حوض- كف حياط كه آجر فرش شده و باغچه نمايان مي شود. در قسمت شمال اتاق شاه نشين با پنجره ارسي بسيار زيبايي قرار دارد كه ديوارهاي آن با تزئينات مقرنس كاري و نقاشي رسمي بندي تزئين شده اند.

اتاقهاي طرفين قرينه يكديگرند و فقط اتاق شمال شرقي تزئينات طلاكاري و گل و بوته اي بسيار نفيس دارد. همين تزئينات ارتباط خانه به دوران زنديه را تاييد مي كند.

در جبهه شرقي ساختمان سالن ديگري واقع شده كه در آن روزگار به ساكنان خانه اختصاص داشته و ارتباطي با ميهمانان نداشته است. در جبهه غربي، اتاقها و راهروهاي طرفين آن قرار گرفته است. خانه حقيقي همچون ساير خانه هاي ايراني داراي خلوت يا بيروني بوده كه در سمت شرق ساختمان واقع شده است. خانه اخوان حقيقي تا قبل از انقلاب در مالكيت خصوصي افراد بود كه در ابتداي دهه 1350 توسط دولت وقت خريداري و در اختيار وزارت فرهنگ و هنر وقت قرار گرفت. در جنگ تحميلي نيز آسيب هائي به خانه وارد شد كه توسط استادكاران و معماران سنتي به همان شيوه اصلي بازسازي گرديد. بطوريكه پنجره هاي ارسي اين خانه از نفايس هنر مشبك به شمار مي رود.‌ خانه اخوان حقيقي با تزئينات بسيار زيبا و مقرنس كاريهاي نفيس سبك صفوي و قطاربندي و پرده سازي هاي رنگي در قسمت ازاره هاي ديوارها در عداد آثار بسيار جالب و ديدني شهر اصفهان است كه در حال حاضر در اختيار دانشگاه هنر مي باشد.

آنچه اين خانه زيبا و جالب را در شمار جاذبه هاي نفيس اصفهان قرار مي دهد،‌ شباهت تزئينات طلاكاري و گل و بوته اي آن با تزئينات ارگ كريم خاني در شيراز است. اين شباهت به حدي است كه با قاطعيت مي توان اين اثر را مربوط به دوران زنديه دانست.


يداللهي

 

آدرس : ميدان شهداء ابتداي چهارباغ پائين

اين خانه قديمي به نام مالكين قبلي آن به خانه يداللهي معروف است.

اين خانه كه از آثار زمان قاجار مي باشد شامل قسمت هاي زير است:

الف - ورودي خانه كه در جبهه غربي قرار گرفته و بوسيله دو لنگه در چوبي به حياط ارتباط دارد. در اين جبهه يك اتاق كوچك با سقف طاق چشمه اي به چشم مي خورد و هيچگونه تزئيناتي ندارد اين اتاق به وسيله راهروئي به اتاق ديگر مربوط مي شود كه كاملاً با اتاق اولي قرينه است. در منتهي اليه اين جبهه دالان طويلي است كه با درب ورودي به هشتي و كوچه اصلي راه دارد.

ب- در جبهه جنوبي خانه يك اتاق و 2 ايوان قرينه وجود دارند. اين دو ايوان داراي قطاربندي زيبا و بدون تزئينات رنگ آميزي است. اتاق جبهه جنوبي با شيشه هائي رنگي و آلت و لغت تزئين يافته است. داخل اين اتاق كه داراي سقف طاق و تويزه است طاقچه هايي به چشم مي خورند كه حدفاصل اين طاقچه‌ها و طاقچه بلندها با دو رديف مقرنس كاري بسيار زيبا تزئين شده اند. تزئينات موجود در اين اتاق بصورت گچي است كه با رنگ آميزي لعابي زينت داده شده است.

ج- جبهه شرقي خانه به صورت جرز و دهنه است كه قسمتي از سرويس ساختمان در آن قرار دارد.

د- در جبهه شمالي حياط درب ارسي مستطيلي زيبائي به چشم مي خورد كه به 5 بالا رو با آلت كاري و شيشه هاي رنگي تزئين يافته است. در اطراف ورودي اين اتاق گوشواره هائي است كه از سطح حياط بالاتر هستند. علاوه بر آن ايوانك هائي با پنجره هاي مستطيل شكل و آلت كاري و شيشه رنگي و شفاف تزئين شده اند قطاربندي زير اين ايوانكها بسيار زيبا و جالب هستند دور تا دور حياط بوسيله سنگ هاي دست تراش پوشانده شده كه از كف حياط بالاتر هستند.

هـ- اتاق تالار كه ذكر آن گذشت با آئينه كاري و گچبري و نقاشي هاي گل و بوته اي و آيينه كاري تزئين شده اند. اين تزئينات نمونه بسيار جالبي از هنر دوران قاجاريه مي باشند. يك شاه نشين و دو كفش كن و دو بادگير كه براي تهويه تعبيه شده اند كاملاً با تزئينات تالار هماهنگي دارند. در سطح يك متري از كف تالار سطوح ديوارها بصورت قاب با آئينه كاري تزئين شده و داخل اين قابها نقاشي شده اند. كليه تزئينات اين تالار از نوع شير شكري هستند كه در اكثر خانه هاي قاجار به چشم مي خورند. از ورودي خانه و در جهت غرب راه پله اي وجود دارد كه به زيرزمين منتهي مي شود. سقف هاي اين زيرزمين از نوع قوسي و بصورت 4 صفه هستند كه در قسمت هائي بصورت معقلي كار شده اند.

در حال حاضر خانه زيبا و كوچك يداللهي در مالكيت دولت بوده و عمليات مرمت و بازسازي در آن انجام ميگيرد.

قزويني ها

 

محل فعلي ميراث فرهنگي

آدرس :محله شهشهان

از بناهاي دوران ناصرالدين شاه قاجار است. اين خانه كه تا اوائل دهه 1350 در مالكيت افراد بوده و بصورت خانه مسكوني مورداستفاده قرار مي گرفت به نام (خانه قزويني ها) معروف بود.

ورودي فعلي خانه در انتهاي بن بستي به شكل دالان قرار گرفته كه ابتدا و انتهاي آن سرپوشيده است. در طول اين دالان طويل ديوار خانه كهكشاني قرار دارد كه به صورت مشبك آجري بازسازي شده است. اگر چه قدمت خانه كهكشاني با خانه قزويني ها يكي است، اما معماري اين خانه و تزئينات آن به ظرافت خانه قزويني ها نمي رسد. خانه كهكشاني داراي دو ورودي است كه يكي در ميدان شهشهان و ديگري در انتهاي راهرو ورودي خانه قزويني ها قرار گرفته است.

از مقابل همين ورودي به خانه قزويني ها وارد و از طريق راهروي دهليز مانند به زيرزمين و حياط خانه مرتبط مي شويم. زيرزمين اين خانه در سه جانب شمالي، شرقي و غربي حياط اندروني قرار گرفته است. اين زيرزمين وسعت بسياري دارد،‌ مخصوصاً‌ در جبهه شمالي كه محوطه وسيعي به صورت يك فضا با سقف تخت وجود دارد.

خانه قزويني ها داراي يك ورودي اصلي است كه در كوچه امام جمعه قرار دارد و دالاني طويل با فضاهاي مختلف خانه ارتباط برقرار مي شود.

پس از عبور از اين دالان طويل در سمت راست به حياط خلوت مي رسيم. اين حياط خلوت با راهروئي كه داراي 2 خم است، حياط خلوت را به حياط خانه مربوط مي كند. در انتهاي اين راهرو هشتي بسيار زيبا و ساده اي خودنمائي مي كند كه از سمت راست به حياط اندروني مربوط مي شود. قسمت اصلي اين خانه اندروني است كه با حياط بزرگ و ساختمان هائي كه در چهار طرف آن قرار دارند بيشترين فضاي اين مجموعه را اشغال كرده اند.

سالن اصلي خانه يا شاه نشين داراي پنجره ارسي و سه در بسيار نفيس است كه شيشه هاي رنگي و مشبك ريز نقش از عناصر اصلي و زيباي آن محسوب مي شوند. طاق اين سالن با مقرنس هاي گچبري شده پوشش داده شده است. در طرفين سالن درهائي است كه به اتاق هاي بزرگ مجاور راه دارند. اين درها نيز داراي شيشه هاي رنگي هستند. اتاق هاي سالن به صورت طاق و تويزه ساده و فاقد تزئينات هستند.

در غرب خانه يك سالن پنج دري ارسي است كه داراي تزئينات آئينه كاري و گچبري است و طرفين آن با دو ايوان كوچك و دو اتاق سه دري فضاي جبهه غربي را كامل مي كنند. در مقابل جبهه غرب و در سمت شرق فضاهاي قرينه با جبهه غرب ساخته شده است. تنها تفاوت اين جبهه در تزئينات اتاق است كه فاقد آيينه كاري و نقاشي است. اما درب ارسي آن كامل و زيباست.

در جنوب حياط سه ايوان كوچك براساس اصل قرينه سازي ساخته شده است. اين خانه در سال 1353 از طرف دولت وقت خريداري شده و در اختيار وزارت فرهنگ و هنر آن روز قرار گرفت. كه از همان زمان تعمير و بازسازي و مرمت آن شروع شد و به عنوان محل سازمان ملي حفاظت آثار باستاني مورد استفاده قرار گرفت در حال حاضر اين خانه زيبا و خانه كهكشاني محل اداره كل ميراث فرهنگي استان است.

1390/10/4 12:21 صبح

حاج مصوالملكي

 

آدرس : خيابان آيت اله كاشاني، كوچه شهيد اصفهاني، كوي محله نو، بن بست پشت بيمارستان كاشاني

 اين خانه محل سكونت و زندگي مرحوم حاج محمدحسين مصورالملكي مشهور به مصور طراح، نقاش، شاعر و مينياتوريست بلند آوازه اصفهاني بوده است.

اين خانه شامل فضاهاي متنوع و زيبائي است كه در چهار سوي به حياط مستطيل شكل قرار گرفته است. در ابتداي ورود به خانه جبهه جنوب شرقي بنا پايدار مي گردد. اين جبهه شامل تالاري است كه شاه نشين آن به ارتفاع دو طبقه در ميانه دو اتاق گوشوار قرار گرفته است. اين تالار با تزئينات گچبري رنگي،‌آينه كاري و مقرنس، زيباترين فضاي خانه است.

در گوشه جنوبي خانه حوضخانه اي به شكل صليب به ارتفاع دو طبقه قرار دارد. در ميانه اين حوضخانه حوضي 8 گوشه قرار دارد و بر فراز آن نورگير زيبائي تعبيه شده است. اين حوضخانه با تزئينات متنوع گچبري و مقرنس، به زيبائي بنا مي افزايد.

در شمال غربي خانه مجموعه ديگري است كه شامل تالاري كم ارتفاع و شاه نشيني زيبا و مهتابي وسيعي در طبقه دوم با ايواني كم عمق و ستون دار در انتهاي اين مهتابي مي باشد.

جبهه هاي شمال شرقي و جنوب غربي خانه نيز داراي يك تالار در وسط و دو اتاق سه دري در طرفين مي باشند. نماهاي پيرامون حياط شامل تزئينات آجركاري در بالا و ازاره سنگي حجاري شده در پائين ديوارها هستند.

ورودي اصلي خانه داراي سردر و هشتي مشترك با خانه هاي مجاور است كه پس از عبور از دو دالان به حياط مرتبط مي شود در مقابل تالار جبهه جنوب شرقي حوض بزرگي وجود دارد كه از سنگ ساخته شده است.

خانه مصورالملكي علاوه برآنكه با اتاقهائي كه "... موزه اي از صنايع دستي است و آينه كاريها و پنجره هاي آلت بري و شيشه هاي رنگين دم طاووسي و نقاشي هاي ديواري و درهاي مزين ..." از شاهكارهاي هنري دوران قاجار به شمار مي رود. خاطره هنرمندي را در اذهان زنده مي كنند كه به اعتقاد اغلب هنرمندان و كارشناسان مسائل هنري به خصوص نقاشي از عصر صفويه تاكنون در ميدان هنرهاي گوناگون يكه تاز بود.

پطروس

 

يكي از خانه هاي زيباي جلفا خانه پطروس است. اين خانه كه در چهارراه حكيم نظامي قرار گرفته متعلق به پطروس ولي جانيان بوده است. وي يكي از تجار ثروتمند و مشهور جلفا بود كه به دليل صداقت مورد توجه اولياي دولت صفوي بود و در بين ارامنه از احترامي خاص برخوردار بود.

طبق كتيبه اي كه در محل خانه موجود است اين بنا در سال 1668 ميلادي برابر 1046 هجري قمري در زمان سلطنت شاه صفي ساخته شده است.

خانه پطروس از دو جبهه تشكيل شده كه در آن روزگار بوسيله باغي از هم جدا مي شده اند. يك قسمت براي فصل تابستان و قسمت ديگر براي ايام زمستان ساخته شده بود. 

 

 

سوكياس

 

در محله تبريزي ها خانه اي است كه در حدود 2000 متر مربع مساحت دارد. اين خانه در اصل كوشك بين دو باغچه بوده است كه در قديم ساخت آنها معمول و متداول بود.

ورودي اصلي خانه در جبهه شمالي و بر كوچه تبريزي ها واقع شده و داراي سر در مقرنس ساده و زيبائي است كه در مجاورت آن اتاقهائي ساخته شده است. اما ساختمان اصلي تزئينات نقاشي و طلاكاري و معماري بسيار جالبي دارد.

در وسط ساختمان اصلي تالاري وجود دارد كه به صورت دو طبقه ساخته شده است. در وسط اين تالار حوض سنگي 8 گوش كوچكي قرار گرفته كه اطراف آن رواق هائي در دو طبقه ساخته شده است. در رواق هاي پائين و در داخل طاقچه ها نقاشي هاي مينياتور از دوران صفوي ديده مي شوند. اين نقاشي ها به شيوه رضا عباسي هستند و بسيار هنرمندانه ترسيم شده اند.

ايوان شمالي به وسيله سه پنجره ارسي از تالار وسط جدا مي شود. در دو جهت شرق و غرب اين ايوان تصاويري وجود دارند كه متعلق به مسيحيان خارجي و همسرانشان مي باشند.

حاشيه هاي اين نقاشي ها با تزئينات اسليمي و ختائي تزئين شده اند. تزئينات سقف ايوان قاب بندي چوبي و تخته كوبي به صورت شطرنجي است.

سقف ايوان بر دو ستون چوبي رفيع استوار است. دو اتاق تو در توي طرفين تالار و ايوان با سقف طاق و چشمه اي فاقد تزئينات است.

سقف تالار با يك ترنج زيبا تزئين شده كه در پايين با رسم بندي و تقسيمات هندسي فرم بسيار زيبائي گرفته است.

در كتيبه اطراف طبقه اول تالار، نقوش تشعيري شامل حيوانات و درختان و پرندگان با زمينه طلائي نقاشي شده است. خانه سوكياس به دليل وجود جاذبه هاي هنري و ويژگي هاي معماري و همچنين تزئينات پركار دوران صفويه از مالكين خريداري شد و پس از مرمت و بازسازي در اختيار دانشگاه فارابي قرار گرفت و در حال حاضر، به كارگاهها و آزمايشگاه اين دانشگاه اختصاص دارد . اين خانه زيبا مي تواند يكي از جاذبه هاي بسيار جالب اصفهان باشد و مورد بازديد گردشگران ايراني و خارجي قرار گرفته و يكي از آثار مطلوب براي آشنائي با هنر معماري دوران صفويه خواهد بود.

 

داويد

 

در مجاورت خانه سوكياس، خانه داويد قرار گرفته كه از آثار دوران صفوي است كه در زمان قاجار در قسمت جنوبي اين خانه تغييراتي داده شد و دو اتاق و يك ايوان سرپوشيده به آن الحاق شده است. ورودي اين خانه يك سردر آجري دارد كه در بالاي آن مشبك هاي هندسي آجري ديده مي شود. هشتي عمارت كه در پشت در ورودي قرار گرفته چهارگوش است. اين هشتي به وسيله راهرو طويل و سرپوشيده اي به حياط مربوط مي شود.

پس از ورود به حياط در سمت شمال ساختمان اصلي دوره صفويه ديده مي شود. اين ساختمان داراي سالن مركزي به صورت طاق و چشمه با مقرنس هاي چند پايه در وسط مي باشد.

در شرق و غرب سالن اتاق هائي به صورت دو طبقه به چشم مي خورند. نماي جبهه شمالي با نقوش هندسي آجري بسيار زيبا تزئين شده است. در قسمت جنوب غربي حياط خلوت قرار گرفته كه دو اتاق در شمال و جنوب آن ديده مي شود. اتاق جنوبي داراي سه دري ارسي بسيار زيباست. داخل اين اتاق داراي تزئينات نقاشي بوده است كه در حال حاضر اثري از آنها ديده نمي شود.

خانه داويد نيز به دليل وجود ويژگي هاي معماري دوران صفويه پس از خريد در اختيار دانشگاه فارابي قرار گرفت و در حال حاضر به محل كلاس هاي مرمت اختصاص دارد.

خانه داويد هم مي تواند به صورت يكي از جاذبه هاي زيباي اصفهان، گردشگران ايراني و خارجي و پژوهشگران و علاقمندان به فرهنگ و هنر ايران اسلامي را به خود جلب كند.

ساختمان داراي دو طبقه است. طبقه همكف از يك اتاق مركزي و دو اتاق كوچك تشكيل شده است. در قسمت جنوبي ديوار اين اتاق تزئيناتي به شكل گچبري ديده مي شود. اين تزئينات شامل حجم هائي مانند كاسه، صراحي، و ظروف ديگر است. اين شيوه تزئينات در اتاقهاي كاخ عاليقاپو و برخي بناهاي ديگر به چشم مي خورند.

در وسط اين اتاق حوض آبي وجود دارد كه از سنگ مرمر ساخته شده است. در ديوار جنوبي اين اتاق فرورفتگي ديده مي شود كه به جاي بخاري اختصاص داشته است. در بالاي اين بخاري ديواري بقاياي خطي كه به زبان ارمني نوشته شده به چشم مي خورد. در اين نوشته نام سازنده بنا ماتوس و سال تولد پطرس كه با لقب خواجه ناميده شده است آمده است. سال تولد او 1659 مي باشد.

اتاقهاي طرفين تالار قرينه يكديگر هستند و در تزئينات آنها بخاري ديواري نيز وجود داشته است. طبقه فوقاني بيشتر از طبقه همكف آسيب ديده، بنابراين درباره آن اطلاعات كمتري مي توان به دست آورد. اما آنچه در اين طبقه كاملاً مشهود است قرينه سازي است. به طوري كه در همه قسمتها پله ها، راهروها، و طاقچه ها قرينه سازي به وضوح به چشم مي خورد.

نقاشي هاي خانه خواجه پطروس كه به صورت نقاشي ديواري است شامل برگها و گلهاي زينت يافته بوسيله قطعاتي از طلا است. اين نقاشي ها با نقاشي هاي اتاقهاي داخلي كاخ چهلستون و نقاشي هاي چليپاي موجود در كاخ عاليقاپو شباهت تام دارند.

ديگر نقاشي ها، منظره هائي از شكار هستند كه به مينياتور شبيه مي باشند و بالاخره تصاوير كوچكي از انسانها و مناظر طبيعت اين خانه نيز به دليل در برداشتن ويژگي هاي معماري دوران صفويه مخصوصاً تزئينات در اختيار دولت قرار گرفته و عمليات مرمت و بازسازي در آن در حال انجام ميباشد.

 

مارتا پيترز

 

خانه قديمي مارتاپيترز معروف به خانه جائي از بناهاي تاريخي و با ارزش دوره صفويه مي باشد كه با توجه به مدارك موجود و بررسي هاي انجام شده در آن روزگار وسعت زمين و ساختمان هاي آن بيش از مساحت فعلي بوده است.

اين خانه كه در تقاطع خيابان حكيم نظامي و كوچه كليساي وانك قرار دارد متشكل از بخش هاي مختلفي است كه شامل چند ساختمان جدا از يكديگر در جبهه هاي مختلف مي باشند. ساختمان اصلي خانه را بخش تابستاني جنوبي آن تشكيل مي دهد.

ساختمان زمستاني شمالي آن كه بخش بسياري از آن در تعريض كوچه كليسا منهدم گشته از بقاياي اصلي خانه به شمار مي رفته است. به هرحال اين ساختمان در حال حاضر شامل بخشهاي زير است.

الف- ساختمان شمالي يك اتاق بزرگ در وسط و دو راهرو در شرق و يك راهرو در غرب اين اتاق مي باشد. اين قسمت فاقد تزئينات است.

ب- ساختمان شرقي كه اين قسمت نيز بدون تزئينات بوده و آشپزخانه و حمام و ساير سرويس هاي خدماتي را در بر مي گيرد.

ج- ساختمان قديمي كه در حقيقت بخش اصلي اين خانه است. اين ساختمان شامل يك سالن بزرگ با نقاشي و گچبري و تعدادي پنجره مشبك چوبي قديمي مي باشد. در اين قسمت اتاقها داراي پنجره هاي مشبك و زيبا هستند كه بيانگر معماري و تزئينات دوره صفويه مي باشند.

ايوان شمالي و اتاقهاي جنوبي تالار هركدام با تزئينات خاص خود از ارزش بسياري برخوردارند. نماي رو به شمال با نقوش هندسي و آجري تزئين شده كه نمونه بارز خانه ها و بناهاي تاريخي دوران صفويه هستند و نمونه هائي از آنها را در شمال زاينده رود و بافت قديمي شهر اصفهان مي توان مشاهده كرد.

خانه مارتاپيترز كه در زمان صفويه به محل سكونت و زندگي جاني كشيش يكي از روحانيون كليساهاي اصفهان بوده است در حال حاضر، در اختيار دانشگاه فارابي مي باشد و به دليل استقرار بر سر راه كليساي وانك و قرار گرفتن در مركز شهر مورد بازديد گردشگران خارجي قرار مي گيرد.

 

1390/10/4 11:56 صبح

انگورستان ملك

 

آدرس :خيابان شريف واقفي - خيابان ملك محله شيخ يوسف

در زمان سلطنت نادرشاه افشار باغ انگوري كه متعلق به مردم اصفهان بود به عنوان ماليات از آنها گرفته شد و به تصرف دولت درآمد. در زمان سلطنت ناصرالدين شاه قاجار به تصرف مسئول امورمالي حكومت اصفهان درآمد و بعدها فرزند اين شخص به نام حاج محمدابراهيم خان كه لقب ملك التجار داشت بناي انگورستان را احداث كرد و به برگزاري مراسم عزاداري و تعزيه اختصاص داد. معمار سازنده اين بنام استاد حسين چي است و تاريخ وقف نامه آن سال 1341 هجري قمري است.

در طول زمان قسمت هاي مختلفي از اين انگورستان تخريب شد و بخش هائي از آن در سال 1333 هجري شمسي در تعريض خيابان ملك از بين رفت.

 آنچه از اين بنا باقي مانده است يك حياط وسيع است كه در شمال واقع شد و يك سفره خانه كه مساحت تقريبي آن با حياط يكي است. اين سفره خانه تمامي جبهه حياط را در بر مي گيرد.

فضاي سفره خانه بوسيله يك ارسي هفت دهنه به حياط جنوبي باز مي شود. بعدها حياط خانه نيز مسقف شده بطوري كه از ارسي هاي سفره خانه و حياط سرپوشيده و پشت بام و فضاهاي سه جبهه ساختمان براي تعزيه استفاده مي شده است.

در سقف حياط يك نورگير زيباي 8 ضلعي به همراه پنجره هاي سراسري بالاي ديوار حياط روشنائي فضاي تعزيه را تامين مي كند. تالار پنج دري زيبائي كه در جبهه شمالي حياط سرپوشيده قرار دارد محل دفن مرحوم ملك التجار و همسر اوست كه بنا به وصيت وي در اين محل به خاك سپرده شده اند.

مجموعه فضاهاي حياط سرپوشيده، سفره خانه، اتاق مقبره و ديگر اتاقهاي اطراف حياط داراي تزئينات فراوان گچبري، آينه كاري و كاشيكاري هستند.

ستون هائي كه در وسط فضاي سفره خانه و حياط هستند داراي روكش هاي چوبي مي باشند اما پايه و سرستونها داراي تزئينات مي باشند. در زير فضاي سفره خانه زيرزميني وجود دارد كه نورگيرهاي مشبك نور آن را از حياط جنوبي تامين مي كنند. در گوشه جنوب شرقي بنا حمامي واقع شده است كه سقف گنبدي بسيار زيبائي دارد و سكوهائي در اطراف آن تعبيه شده اند. ازاره جبهه شمالي و شرقي اين خانه داراي نقوش حجاري هستند.

انگورستان ملك از بناهاي بسيار زيباي دوران قاجاريه است كه در حال حاضر در اختيار سازمان اوقاف مي باشد و به برگزاري مسابقات قرائت قرآن و تعزيه و عزاداري اختصاص دارد. تزئينات اين بنا بيانگر هنر گچبري و آينه كاري و كاشيكاري هنرمندان خلاق و مبتكر اصفهاني مي باشد.

سرتيپي

 

آدرس : خيابان ملك بن بست عبدالهي كوچه پاقلعه

مجموعه فضاهاي اين خانه در سه جبهه قرار گرفته اند كه در دو جبهه شمالي و جنوبي از جبهه سوم مرتفع تر هستند، مهمترين قسمت خانه تالار جبهه شمالي است. كه با شكل نيم صليبي خود با دو اتاق سه دري طرفين ارتباط دارد.

ديوارهاي اين تالار داراي تزئينات فراوان نقاشي روي گچ هستند. علاوه بر آن دو رديف قطاربندي نيز در اين در و ديوارها وجود دارد. سقف تالار حاوي نقاشي هاي پركاري است كه از نقاشي هاي اروپائي تاثير گرفته اند.

جبهه جنوبي شامل سه اتاق سه دري و دو فضاي كفش كن در بين آنهاست. در جبهه غربي دو اتاق وجود دارد كه با دري كوچك به حياط باز مي شود. دالاني كه از طريق آن به حياط خانه وارد مي شوند در ميانه اين جبهه قرار گرفته است. در گوشه جنوب شرقي نيز ورودي ديگري به چشم مي خورد. نماهاي خانه سرتيپي پوشيده از اندود ساده گچ است و فقط در نماي سه دري هاي جبهه شمالي تزئينات گچبري به چشم مي خورد.

ازاره جبهه شمالي و شرقي اين خانه داراي نقوش حجاري هستند. خانه سرتيپي اصفهان نمونه ديگري از خانه هاي قديمي اصفهان است كه به دليل وجود ويژگي هاي هنري و معماري مورد مرمت و بازسازي قرار گرفته است.


اعلم

 آدرس : خيابان عبدالرزاق – محله پشت بارو – بن بست زرگرها

در خيابان عبدالرزاق و در كوچه اي روبروي تل عاشقان و در قلب بافت قديم اصفهان خانه اي قرار گرفته كه به لحاظ زيبايي و تزئينات پركار و ويژگيهاي هنري و نقاشي روي گچ و روي آينه و صنايع چوبي و حجاري در عداد بناهاي شاخص اصفهان به شمار مي رود.

اين خانه كه سالها از طرف مالكان بلااستفاده رها شده بود، پس از خريداري مورد مرمت و بازسازي قرار گرفت.

متأسفانه قسمت‌هائي از اين بناي جالب به وسيله افراد سودجو كه وجود اين اثر نفيس را مزاحمتي براي اهداف سودجويانه خود مي‌دانستند تخريب شده است. از جمله آتش‌سوزي سردر بسيار زيباي خانه و تخريب طاقي كه بر روي گذر شمالي ساخته شده بود و به صورت پشت بندي محكم و استوار خانه را حفظ مي كرد.

 

 

 

آنچه در خانه اعلم جلب توجه مي كند، تنوع تزئينات و نقاشي ها و گچبري هاي آن است. اتاق پنج دري خانه اعلم همچون آلبوم نفيسي از آينه كاري،‌ نقاشي، گچبري و منبت كاري هنرهاي تزئيني دوران قاجار را رو در روي بيننده قرار مي دهد.

طرحهاي متعددي كه از كاخ هاي زيباي اصفهان و مناظر ايراني و اروپائي تهيه شده به همراه گل و بوته و شيشه هاي رنگي ميتواند الگوي بسيار مناسبي براي هنرهاي تزئيني دوران قاجار شد. علاوه برآن، تزئينات اين خانه بيانگر توجه مجدد هنرمندان دوران قاجار به هنرهاي دوران صفويه است.


شيخ الاسلام

 آدرس : چهارراه تختي كوچه هتل پرشيا

خانه شيخ الاسلام كه عنوان تكيه شيخ الاسلام براي آن مناسب تر است در خيابان چهارباغ پايين، چهارراه تختي واقع شده است. اين اثر بسيار زيبا كه با معماري خاص دوره قاجار از آثار نفيس اصفهان به شمار مي رود، جزئي از مجموعه خانه هاي شيخ الاسلام است كه از نظر معماري داراي دو جبهه ساختمان در شمال و جنوب است.

قسمت جنوبي كه مهمترين بخش خانه مي باشد داراي يك ايوان با سقف مقرنس كاري و تزئينات نقاشي گل و بوته و دو ستون و يك حوض سنگي در وسط ايوان مي باشد. در اين ايوان 2 عدد پنجره مشبك چوبي بسيار زيبا با شيشه هاي رنگي و ديوارهائي كه با نقاشي و گچبري تزئين شده اند به زيبائي خانه مي‌افزايند. اتاق كوچكي كه در عقب اين ايوان وجود دارد با مجموعه‌اي از هنر گچبري و مقرنس كاري يكي ديگر از قسمت هاي بسيار جالب خانه مي باشد.

 اين خانه زيبا از قديم الايام براي برگزاري مراسم عزاداري حضرت سيدالشهداء (ع) و تعزيه مورد استفاده قرار مي گرفت. در سالهاي قبل از انقلاب به علت عدم توانائي مالكين در حفظ و نگهداري آن و همچنين به دليل زوال تدريجي تزئينات قابل توجه و ارزش هاي معماري و به لحاظ جلوگيري از تخريب و انهدام بنا، ساختمان خانه شيخ الاسلام در اختيار وزارت فرهنگ و هنر وقت قرار گرفت.

از همان زمان اقدامات مرمتي بخصوص در قسمت تزئينات و ساخت درهاي مشبك بوسيله استادكاران متخصص آغاز شد و همه ساله مراسم تعزيه و عزاداري توسط هيات هاي محلي و زير نظر ارشاد اسلامي در آن برگزار مي شد.

متأسفانه در سال 1365 اين خانه مورد بمباران قرارگرفت و قسمت جنوب شرقي بنا آسيب هاي جديدي ديد كه عمليات بازسازي و مرمت آن به سرعت انجام گرفت. در حال حاضر خانه شيخ الاسلام با مساحت 1455 متر مربع از خانه هاي زيباي اصفهان به شمار مي رود كه واحدهاي صنايع دستي سازمان ميراث فرهنگي در آن مستقر هستند.


قدسي

 

آدرس : خيابان عبدالرزاق بازارچه حاج محمد جعفر كوچه قدسيه

در نزديكي درب امام اصفهان خانه اي زيبا و جالب قرار گرفته كه اساس آن مربوط به زمان صفويه است و در دوره هاي مختلف تغييرات بنيادي و كالبدي در آن داده شده است. اين خانه داراي دو ورودي در سمت شمال است و اتاقها در چهار جبهه اطراف حياط به صورت دو طبقه ساخته شده اند. ازاره ها و پلكان ساختمان از سنگ است و تزئينات آن مربوط به دوران صفويه تا قاجار است جبهه شمالي بنا داراي تزئينات حكاكي و نقوش لچك و ترنج گچي است كه از ظرافت خاصي برخوردار است.

اين ساختمان در سال 1278 هجري شمسي به محل مدرسه قدسيه اختصاص يافت و سالها اين نهاد آموزشي در آن مستقر بود. در سال 1357 مرحوم استاد منوچهر قدسي شاعر و خطاط و هنرمند معروف اصفهان اين خانه را جهت تبديل به مركز اصفهان شناسي در اختيار وزارت فرهنگ و هنر وقت قرارداد. از سال 1372 نيز از طرف سازمان مسكن و شهرسازي و ميراث فرهنگي عمليات مرمت آن آغاز گشت.

خانه قدسي به دليل وجود تزئينات بسيار زيباي لچك و ترنج و حكاكي و نقوش و همچنين به لحاظ در برداشتن ويژگي هاي معماري دوران صفوي تا قاجار از اهميت بسياري برخوردار است

 

1390/10/4 11:40 صبح
Susa Web Tools

Susa Web Tools


ساعت فلش


Pichak go Up
تماس با ما

کد تماس با ما


مترجم سايت

مترجم سايت

جاوا اسكريپت

X